Op deze pagina vindt u informatie over de thematische onderzoeken die we momenteel uitvoeren.
In ons Jaarwerkplan 2024 vindt u meer informatie over de thema's voor 2024.
Lopende themaonderzoeken
In het najaar van 2023 doen we onderzoek naar het tekort aan leraren- en schoolleiders in het funderend onderwijs. Dit geeft ons een beeld van maatregelen die scholen nemen om tekorten te voorkomen of te verminderen. En van de gevolgen die de tekorten hebben in de praktijk. We koppelen het onderzoek aan de steekproefkwaliteitsonderzoeken. Daarmee kunnen we de relatie onderzoeken tussen onderwijskwaliteit en het tekort aan leraren- en schoolleiders.
In het voorjaar van 2023 voert de Inspectie van het Onderwijs een stelselonderzoek uit naar professionaliseringactiviteiten van onderwijsprofessionals. Met dit onderzoek krijgen we zicht op de activiteiten die leraren, schoolleiders, opleidingsmanagers en bestuurders in het po, vo, so en mbo uitvoeren om zichzelf professioneel te ontwikkelen. We krijgen een beeld van welke ambities en doelen gericht op professionalisering onderwijsorganisaties hebben opgesteld in beleid, op wat voor manier daar uitvoering aan gegeven wordt en of de activiteiten worden geëvalueerd op basis van het beoogde effect. We krijgen bovendien inzicht in of en hoe de professionaliseringsactiviteiten aansluiten bij de behoeften van het individu, het team, de instelling en bij de kernfuncties het onderwijs, en hoe onderwijsprofessionals de professionaliseringsactiviteiten ervaren.
Het onderzoek bevat twee fases:
- In februari 2023 wordt een vragenlijst verstuurd naar scholen/opleidingen en besturen. Ook wordt gevraagd of leraren een vragenlijst willen invullen.
- In mei en juni 2023 wordt bij een selectief aantal scholen/opleidingen interviews afgenomen met de bestuurder, de schoolleider/opleidingsmanager en een aantal leraren.
De resultaten publiceren we in De Staat van het Onderwijs 2024.
De inspectie doet onderzoek naar de extra ondersteuning die leerlingen krijgen vanuit passend onderwijs. We willen namelijk weten of deze extra hulp aansluit bij wat leerlingen nodig hebben. Daarom bekijken we hoeveel leerlingen extra ondersteuning krijgen. Hoe de ondersteuning eruitziet. En wat de kwaliteit daarvan is. We voeren dit onderzoek uit op 400 scholen in het basis-, voortgezet en (voortgezet) speciaal onderwijs. We bekijken ontwikkelingsperspectieven van leerlingen en voeren observaties uit. Ook spreken wij leerlingen, ouders en schoolpersoneel over de kwaliteit van en de tevredenheid met de extra ondersteuning.
De resultaten van het onderzoek worden in het voorjaar van 2024 bekend gemaakt.
Wat doen scholen in het reguliere onderwijs om samen met het (voortgezet) speciaal onderwijs de inclusie van meer leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften te realiseren? Om dit in beeld te brengen starten we een onderzoek naar samenwerkingsinitiatieven tussen reguliere scholen in het basis- en voortgezet onderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs. Bijvoorbeeld in de vorm van de structuurklas, samen-naar-school klas, symbiose en de school-in-school constructie. Ook alle andere mogelijke vormen van samenwerking vallen onder dit onderzoek.
Korte vragenlijst en interviews
Scholen die meedoen aan het onderzoek krijgen dit schooljaar van ons een korte vragenlijst. De vragenlijst gaat in op de vorm van de samenwerking en de kansen en belemmeringen die scholen zien. Daarnaast willen we graag horen wat de ervaringen zijn van de samenwerkingsinitiatieven. Daarom willen we in schooljaar 2023-2024 bij een deel van de bevraagde scholen ook een paar medewerkers interviewen.
Er is een groeiende groep ouders waarbij de individuele behoeften voor hun kinderen niet aansluit bij het (bekostigd) onderwijs. Dit past bij de maatschappelijke ontwikkeling van een groeiende kritische houding ten opzichte van de overheid in het algemeen en -voor dit onderzoek relevant- het onderwijs in het bijzonder. Het door de overheid bekostigde onderwijs lijkt voor een groeiende groep leerlingen en hun ouders niet meer goed aan te sluiten op hun (onderwijs)behoeften. Met dit beschrijvend onderzoek brengen wij in beeld welke beweegredenen initiatiefnemers, ouders en leraren van b3-scholen hebben om een b3-school op te richten dan wel te bezoeken of er les te willen geven. B3-scholen zijn niet door de overheid bekostigde scholen voor basisonderwijs en/of voortgezet onderwijs.
Het onderzoek wordt in het najaar van 2024 gepubliceerd.
Afgeronde themaonderzoeken
- Rapport zittenblijven in het voortgezet onderwijsRapport19-06-2024
- De voorbereiding van havisten op het hboRapport11-09-2024
- Kwaliteit van de schoolexamineringRapport12-10-2023
- Factsheet Monitor leskwaliteit voPublicatie08-03-2023
- Factsheet schoolloopbanen van leerlingen met extra ondersteuningsbehoeftenPublicatie22-04-2022
- Factsheet schoolloopbanen van nieuwkomers in het onderwijsPublicatie22-04-2022
- Feiten en fabels in de overgang van po naar voRapport07-10-2024
- Factsheet - Gevolgen van 16 maanden corona voor het voortgezet onderwijsPublicatie12-10-2021
- 10-14 onderwijsRapport31-07-2021
- Schoolverschillen voortgezet onderwijs
- Burgerschapsonderwijs en het omgaan met verschil in morele opvattingenThemarapport29-02-2020
- Governance bij samenwerkingsverbanden passend onderwijsThemarapport29-02-2020
- Schoolexaminering in het voortgezet onderwijsRapport04-02-2020
- Centraal schriftelijk en praktisch examen (cspe) in het vmboRapport04-02-2020
- Motivatie om te leren: motiverende kenmerken van het voortgezet onderwijsThemarapport18-07-2019
- Dyslexieverklaringen: verschillen tussen scholen nader bekekenThemarapport10-04-2019