Deze video van bijna 10 minuten is bedoeld om bestuurders en ook schoolleiders in het funderend onderwijs te informeren over het (vernieuwde) toezicht door de inspectie. Hoe verloopt een inspectieonderzoek? U ziet het in deze video.
(Verschillende foto's van kinderen in de schoolbanken. Beeldtitel: Het vierjaarlijkse onderzoek bij besturen en scholen in het basis-, voortgezet en speciaal onderwijs. Voice-over:)
VREDIGE MUZIEK
VOICE-OVER: De onderwijsinspectie komt ten minste elke vier jaar op iedere school.
Bovendien worden jaarlijks op afstand de gegevens geanalyseerd van elke school om te zien of er risico's zijn.
En één keer per vier jaar doet de inspectie uitgebreid onderzoek bij ieder bestuur en z'n scholen.
Wat gaat er goed, wat kan er beter en wat moet beter?
Dit vierjaarlijkse onderzoek begint bij het bestuur.
(Een)
VROUW: Kwaliteit van het onderwijs, daar bent u, vinden wij als bestuurder eindverantwoordelijk voor.
En dat betekent dan ook dat al ons onderzoek begint bij het onderzoek naar de bestuurlijke kwaliteitszorg.
En daarom zitten we vandaag hier.
(Naast een foto van een meisje dat op een laptop werkt, verschijnt de tekst: Wat onderzoekt de inspectie? Inspecteur Eline Gerats:)
RUSTIGE MUZIEK
ELINE GERATS: Bestuurlijke kwaliteitszorg aan de ene kant en aan de andere kant onderzoeken wij de onderwijskwaliteit op schoolniveau.
En daar kunnen we eigenlijk een onderscheid in twee categorieën in maken: het onderzoek naar de basiskwaliteit van het onderwijs, wij noemen dat risicogericht onderzoek en het onderzoek naar de overige aspecten van onderwijs, onderwijskwaliteit.
En die overige aspecten dat zijn de ambities die jullie als besturen formuleren vanuit jullie onderwijskundige visie op 'wat is goed onderwijs'.
Dus het gaat erom wat we moeten doen, maar het gaat er ook om wat we zelf willen doen, wat onze eigen ambities zijn.
GERATS: Zeker. Dat onderscheid maken wij heel duidelijk.
En datgene wat moet, die basiskwaliteit, die zit verankerd in de wet.
Dan gaat het om deugdelijkheidseisen.
En daarop zien we toe, dat die basiskwaliteit gewaarborgd is.
En als het moet, passen we ons toezicht daar ook op aan.
En als het nou gaat om die overige aspecten van kwaliteit, dan stimuleren we besturen om daarop ambities te formuleren en om die ook te realiseren.
FRANK DE WIT: Ja, vanuit mijn bestuurlijke rol in het onderwijs is het belangrijk om te weten wat we moeten doen maar het is ook belangrijk dat de inspectie weet wat wij als bestuurders wat ik vanuit mijn school belangrijk vind, en wat onze eigen ambitie is.
En dat gesprek over die eigen ambitie en wat wij zelf willen vanuit het onderwijs dat is voor ons belangrijk.
BEREND BUDDINGH': Het is belangrijk...
dat de bestuurder voortaan als eerste aangesproken wordt.
Van een bestuurder mag verwacht worden dat hij weet wat er in z'n scholen gebeurt, dus ook logisch dat die als eerste wordt aangesproken op wat de kwaliteitszorg is, wat de school ambieert wat de ambities van de school zijn.
En ik denk dan dat het heel goed is dat daar in een tweegesprek of in ieder geval dat dat maatwerk, dat die onderwijsinspectie samen op zoek gaat naar de ambities van die school.
En ja, daar zie ik wel heel erg de voordelen van.
(Aldus Berend Buddingh'. Naast een foto van een jongen die aan een laptop zit, staat de tekst: Waar kijkt de inspectie naar? Gerats:)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Wij verwachten van besturen dat ze goed zicht hebben op de kwaliteit van het onderwijs op hun scholen.
Dat betekent ten eerste zicht op de onderwijsresultaten van alle scholen en afdelingen op de kwaliteit van het onderwijsproces, goede lessen.
Is er voldoende kwaliteitszorg in de scholen aanwezig een onderzoek naar schoolklimaat.
En als laatste onderzoeken we het financieel beheer van besturen.
Vervolgens: heeft het bestuur voldoende sturingskracht om, daar waar nodig te verbeteren en daar waar ze dat zelf willen op grond van hun eigen ambities een stap verder te komen.
(Naast een foto van een jongen die aan het schrijven is, verschijnt de tekst: Hoe ziet het vierjaarlijks onderzoek eruit?)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Eén keer per vier jaar doen wij die expertanalyse bij een bestuur.
Dat betekent dat we alle informatie die we over het bestuur en de scholen hebben, onderzoeken.
Dat doen we tijdens een bureau-onderzoek. En dat betreft het financieel beheer dat betreft informatie over de onderwijsresultaten dat betreft signalen die we wellicht hebben gekregen over de scholen.
Dat zijn ook alle beleidsdocumenten, het strategisch beleidsplan de schoolplannen, zelfevaluaties, noem maar op.
En op grond daarvan kunnen wij bepalen waar zich risico's voordoen en wij kunnen bekijken welke beleidslijnen, welke ambities besturen formuleren, welke thema's voor hen op dat moment belangrijk zijn.
En dan gaan we vervolgens een startgesprek voeren met het bestuur.
En dat startgesprek, dat houdt in dat het bestuur presenteert wat de status van het onderwijs is op alle scholen, hoe zij zicht heeft op het onderwijs, hoe zij stuurt, waar zij ziet wat goed gaat, wat beter moet en welke verbeterplannen er zijn geformuleerd en wat daar al van is bereikt.
En tegelijkertijd proberen wij daarbij aan te sluiten.
En hebben we in dialoog met elkaar, maken we eigenlijk een onderzoeksplan.
Ik denk dat het heel goed is dat de inspectie op een andere manier, als critical friend, de school binnenkomt en op een andere manier naar de school en de schoolresultaten kijkt.
Heel belangrijk natuurlijk, dat die kwaliteitszorg goed in beeld is maar ook dat er gekeken wordt naar de ambities van een school. Die wisselen per school en dan is het natuurlijk mooi dat er naar die verschillende ambities wordt gekeken.
En dat er niet alleen maar op één manier wordt gekeken naar scholen en daarop en dat was altijd heel sterk het gevoel, scholen op afgerekend zouden worden maar juist ook gekeken wordt: wat is de school eigen?
Wat maakt een school nou zo bijzonder en waar zitten de ambities van de school?
En ik denk dat dat echt een hele grote stap vooruit is.
(Naast een foto van een meisje met een koptelefoon op, staat de tekst: Op verzoek: Waardering 'Goed'. Frank de Wit:)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
En als wij in het onderwijs nu vinden dat we het goed doen kunnen we je dan ook uitnodigen om op bezoek te komen?
Ja, dat is correct. Als blijkt uit zelfevaluaties van het bestuur dat een bepaalde school of bepaalde afdelingen ambities op overtuigende manier realiseren en ook op overtuigende manier basiskwaliteit realiseren dan kan het bestuur vragen om een onderzoek naar 'goed'.
En wat wij dan eigenlijk doen, is verifiëren of datgene wat in de zelfevaluatie van het bestuur staat, of dat ook klopt of dat waargemaakt wordt.
(Naast een foto van een glimlachend meisje staat de tekst: Onderzoek uitvoeren en terugkoppelen. De Wit:)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Bezoek je dan alle scholen van een bestuur?
Nee, dat is zeker niet de bedoeling.
Een aantal scholen zal risicogericht toezicht betreffen.
En vervolgens hebben we een selectie van scholen waar we die verificatieonderzoeken gaan uitvoeren.
En daarnaast zal er wellicht een enkele school zijn waar we een onderzoek naar 'goed' gaan doen.
Na afloop koppelen we onze bevindingen terug op twee niveaus.
Op het niveau van de school, en daarnaast hebben we een eindgesprek met het bestuur waarin we een oordeel afgeven over de bestuurlijke kwaliteitszorg.
Het werken aan de kwaliteit van het onderwijs dat is eigenlijk ons dagelijks werk. En de docenten en de begeleiding en de schoolleiding, dat vinden we met elkaar superbelangrijk.
Daar werken we dagelijks aan.
Dus het werken aan onderwijskwaliteit, dat doen wij niet voor de inspectie.
Dat doen we omdat we dat zelf belangrijk vinden.
En ik weet ook dat de inspectie dat ook vindt.
BUDDINGH': En waar we naartoe moeten is dat scholen bewust zijn dat ze het vertrouwen krijgen dat ze dat dus niet moeten beschamen. Dat ze daar juist de voordelen van moeten pakken, en op die manier hun eigen ambities kunnen nastreven.
En dat is het beste voor de leerling.
(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Inspectie van het Onderwijs. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Beeldtekst: met dank aan: Berend Buddingh', Frank de Wit, leerlingen en medewerkers van het Schoonhovens College. Dit is een productie van de Inspectie van het Onderwijs. Copyright 2016.)
DE VREDIGE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN EBT DAN WEG