Meetinstrumenten

Voor het peilingsonderzoek zijn 2 rekentaken ontwikkeld om de rekenvaardigheden van leerlingen te meten: een rekentoets zonder rekenmachine en een rekentoets met rekenmachine.

De toetsen bevatten opgaven voor alle 4 hoofddomeinen van de referentieniveaus rekenen-wiskunde: getallen, verhoudingen, meten en meetkunde en verbanden. De opgaven binnen deze domeinen deden een beroep op verschillende subdomeinen (bijv. bewerkingen) en rekenonderwerpen (bijvoorbeeld oppervlakte). Ook werden verschillende inhoudsoverstijgende vaardigheden (bijvoorbeeld rekenen in context) getoetst. Iedere deelnemende leerling heeft de rekentoets zonder rekenmachine gemaakt; de rekentoets met de rekenmachine werd door een deel van de leerlingen gemaakt. Alle deelnemende leerlingen vulden na afloop van de toets een vragenlijst in met vragen over enkele algemene achtergrondkenmerken zoals thuistaal en verschillende rekenspecifieke concepten zoals plezier in rekenen.

Om het onderwijs op het gebied van rekenen-wiskunde in kaart te brengen, vulden schoolleiders en leerkrachten van het laatste leerjaar een vragenlijst in. Daarnaast vond op een deel van de scholen een verdiepend onderzoek plaats. Dit verdiepend onderzoek bestond uit leslogboeken, interviews en lesobservaties. Deze hadden tot doel om beter in kaart te brengen hoe en waarom verschillende elementen van het onderwijsleerproces in de rekenles werden ingezet.

Voor het peilingsonderzoek Rekenen-Wiskunde is door Stichting Leerplan Ontwikkeling een domeinbeschrijving gemaakt (Noteboom, 2017). Naast de domeinbeschrijving is er ten behoeve van het peilingsonderzoek ook een review opgesteld (Hickendorff et al., 2017).

Voor het ontwikkelen van bovengenoemde instrumenten voor het meten van de rekenvaardigheid zijn de referentieniveaus en de domeinbeschrijving als uitgangspunt genomen. Voor het ontwikkelen van de vragenlijsten, leslogboeken, interviews en observaties is gebruik gemaakt van informatie uit de reviewstudie.

Een uitgebreide beschrijving van het instrumentarium kunt u vinden in hoofdstuk 1 van deel C van het rapport.

In onderstaand technisch rapport van het consortium dat de instrumentontwikkeling en de dataverzameling voor deze peiling uitvoerde, vindt u een uitgebreide verantwoording van het instrumentarium en de dataverzameling met dit instrumentarium.