Suggesties voor het onderwijs
De reflectie op de peilingsresultaten en het gesprek dat daaruit voortkwam, leverden gedachten en ideeën op om de positie van het vak Engels in het basisonderwijs te verstevigen en om het onderwijs in Engels verder te verbeteren.
Voor de onderwijspraktijk
Een coördinator Engels op elke school
Elsbeth Poot: “Met een werkgroep of coördinator heb je vaak ook een visie op onderwijs in Engels. Ontwikkelingen en methoden worden tegen het licht gehouden. Je ziet het met alle vakken: zodra je een coördinator hebt, dan wordt het vak zichtbaar!”
Amy Klipp (sectiehoofd Engels, faculteit Educatie, Hogeschool Leiden): “Er komt een stip op de horizon: waar willen we komen en hoe? Coördinatoren brengen het onderwijs in Engels bij elke vergadering op tafel; zo verandert het van ondergeschoven kindje naar onderwerp van gesprek.”
Kwalitatieve overdracht naar het voortgezet onderwijs
“De overdracht zou niet gericht moeten zijn op cijfers, maar op wat er al is gedaan. Dat voorkomt dat later onderwijstijd overboord wordt gegooid.”
Elsbeth Poot, leerkracht en adjunct-directeur, Kraatsschool Bennekom
Leerlingen kunnen dan immers beter op hun niveau bediend worden in het voortgezet onderwijs, zodat er geen kostbare onderwijstijd verloren gaat.
Vorderingen (binnen leerlijn) zien en bijhouden
Amy Klipp: “Dan weet je: hier zijn ze en daar kunnen we op verder bouwen, niet alleen tijdens de basisschoolperiode, maar ook daarna.” Zo kan gerichter worden toegewerkt naar beheersingsniveaus einde basisonderwijs. Om dit te kunnen doen, is een degelijke en gedetailleerde leerlijn onontbeerlijk.
Meer aandacht voor interactie?
Voor het bevorderen van spreek- en gespreksvaardigheid is meer interactie belangrijk. Margreet Balemans vertelt hoe ze het bij de kleuters doet: “Door te vragen ‘What are you having today?’ nodig ik ze uit om in het Engels te vertellen wat ze in hun trommeltje hebben.”
Jan Willem Chevalking (pabodocent Engels, Christelijke Hogeschool Ede) doet de volgende suggestie: “Leg de focus meer op vrije gespreksvaardigheid, binnen de context van de les. Het aanleren van woordenschat wordt dan ook zinvoller.”
Verkenning vakintegratie
Om meer interactie in het Engels te realiseren, zou het ook goed zijn om verder te kijken naar de mogelijkheden om geïntegreerd aan de slag te gaan met combinaties van Engels en andere vakken.
Nascholing Engels in het nascholingsplan van de school
Het zou voor het verhogen van het niveau van de leerlingen goed zijn om de nascholing van leerkrachten ook voor dit vak te borgen en erin te investeren, bij voorkeur zowel in taal als in didactiek.
Voor onderwijsbeleid
Definiëren beheersingsniveaus Engels einde basisonderwijs
Het zou goed zijn doelen te stellen in termen van ERK-beheersingsniveaus en daar gericht naartoe te werken. En niet alleen voor gespreksvaardigheid, maar ook voor de andere vaardigheden. De beheersingsniveaus mogen volgens de groep echter geen instroomeis voor het voortgezet onderwijs worden, want daardoor zou een afrekencultuur kunnen ontstaan en dat is niet wenselijk.
Engels als onderdeel kerncurriculum primair onderwijs
Het toevoegen van Engels aan het kerncurriculum van 70 procent kan substantieel bijdragen aan het niveau Engels van leerlingen.
Meer aandacht voor Engels in het curriculum van de pabo
“Engels dient op de pabo een grotere rol te krijgen. Dat begint bij het herzien van het curriculum; er zijn nu te veel leerkrachten die klagen over het aanbod Engels op de pabo.” Claire Goriot, docent en onderzoeker, Vrije Universiteit Amsterdam
Onafhankelijke beoordeling kwaliteit lesmethoden
Het zou het goed zijn als anderen dan de school zelf de methoden beoordelen op kwaliteit en inhoud.
Een deltaplan talen voor de komende tientallen jaren
Amy Klipp suggereert een deltaplan Engels voor de komende tientallen jaren met een stip op de horizon om te komen tot een aanvaardbaar basisniveau taalvaardigheid Engels voor iedere leerkracht die voor de klas staat.
Tpo introduceren met minimaal 30 procent van de lestijd in Engels
Je hebt een zekere minimale hoeveelheid onderwijstijd Engels nodig om echt resultaat te boeken, geven deelnemers aan.
Voor vervolgonderzoek
Onderzoek gebruik lesmethoden
Verder onderzoek zou duidelijk moeten maken hoe lesmethoden precies gebruikt worden en wat hiervan het effect is.
Effectonderzoek coördinator en werkgroep
Verder onderzoek naar onder meer het effect van een coördinator of werkgroep op leerkrachtgedrag in de Engelse les zou interessant zijn om de positieve samenhang met prestaties inzichtelijk te maken.
Effectonderzoek buitenschools gebruik van Engels
Claire Goriot: “Het is interessant om dieper in te gaan op de blootstelling aan het Engels en dit in verband te brengen met leerlingprestaties.”
Meer zicht op verband met taalvaardigheid in de eigen taal
Jan Willem Chevalking is benieuwd naar verbanden, bijvoorbeeld tussen de Nederlandse taalvaardigheid en die in het Engels. Verder onderzoek hiernaar zou interessante inzichten kunnen geven voor de doorontwikkeling van het onderwijs in Engels.