Een goede school?

Weblogs

In de afgelopen maand deed ik samen met collega’s onderzoeken op een aantal potentieel goede scholen. Deze scholen hadden zich aangemeld omdat ze excellent willen worden. Daarvoor is eerst de waardering ‘goed’ door de inspectie nodig. Alle scholen waren verschillend, maar ze lieten allemaal mooie dingen zien! Zo heb ik inspirerende docenten aan het werk gezien die leerlingen betrekken bij het onderwijsproces. Dat kunnen ze doen doordat ze een mooie pedagogische band hebben met hun leerlingen. Er waren ook docenten die lieten zien dat ze echt goed voorbereid waren. We zagen dat ze hierdoor meer mogelijkheden hebben om in te spelen op verschillen tussen leerlingen. Daarnaast is de kans groter dat een goed voorbereide les uitdagender is en mogelijkheden heeft om de eigen verantwoordelijkheden en invloed van leerlingen op hun leerproces te vergroten.

Foto Karin Plantinga
Beeld: ©Inspectie van het Onderwijs
Karin Plantinga

Goede extra ondersteuning

Van een school waar de zorg goed was, was ik erg onder de indruk. Ik zag daar effectief georganiseerde leerlingbegeleiding voor moeilijke, dwarse of overprikkelde leerlingen. Deze leerlingen gaan voor een periode naar een speciaal lokaal met een docent met specifieke deskundigheid. In alle rust en met veel aandacht worden ze bijgespijkerd,  zonder allerlei nare maatregelen zoals schorsing en verwijdering. “Ik zie dit echt niet als straf maar als kans,” aldus een leerling die met de docent de lesstof voor een proefwerk aan het voorbereiden was.  En die kans krijgen ze. Want na zo’n periode, waarin leerstof wordt ingehaald en aan gedragsdoelen wordt gewerkt, gaan de leerlingen goed voorbereid naar hun eigen klas. Docenten krijgen vanuit het zorgteam bovendien genoeg tools aangereikt om met deze leerlingen verder te kunnen en als ze extra begeleiding nodig hebben of het loopt toch niet lekker, dan staat er een deskundig team klaar om bij te springen.

Een kwaliteitscultuur met trots en eigenaarschap

Bij de scholen waar ik de afgelopen periode kwam, is me vooral de kwaliteitscultuur van de teams en de schoolleiding opgevallen. Ze staan voor hun school, zijn trots op hun school & de leerlingen en werken samen aan de verbetering en vernieuwing van hun onderwijs. Soms werken werkgemeenschappen een onderwerp uit en soms is een groep docenten voortrekker. Op een montessorischool viel me daarbij in het bijzonder op hoeveel je kunt bereiken wanneer je met elkaar een duidelijke gezamenlijke missie hebt waardoor alle handelingen, besluiten, scholingen en nieuw beleid op elkaar aansluiten. Dit gebeurde daar op een vanzelfsprekende manier. De visie was er geen lege huls of promotieverhaal, maar onderdeel van een kwaliteitscultuur waarin het eigenaarschap van het pedagogisch-didactisch concept van de school zichtbaar bij iedere medewerker van de school lag.

Zelfevaluatie blijkt nog lastig

Tijdens de onderzoeken merkten we dat veel scholen het lastig vinden om op een degelijke, objectieve manier aan te tonen waarom ze ergens goed in zijn. De zelfevaluaties over de onderwijskwaliteit die wij voor de onderzoeken naar 'goed' bestudeerden, geven deze onderbouwing slechts zelden.  Eerder zijn het beschrijvingen van wat de scholen allemaal doen of van plan zijn te gaan doen. Dat is jammer, want met een goede zelfevaluatie kunnen wij gerichter onderzoek doen: oordelen verifiëren of overnemen en focussen op de standaarden die goed zijn. Ontbreekt zo’n goede zelfevaluatie dan moeten we zeer uitgebreide onderzoeken doen, terwijl de focus op wat goed is, voor zowel de school als voor ons, veel interessanter is. Heeft u tips voor scholen voor een effectieve zelfevaluatie? Deel ze dan, bijvoorbeeld via een reactie op deze blog.

Didactisch handelen: kern van het onderwijs

Ik constateerde ook dat het ‘goede’ scholen nog niet altijd lukt een aanpak voor het didactisch handelen te realiseren die we kunnen waarderen met ‘goed’. Dat vind ik jammer omdat, naar mijn idee, juist daar de kern van het onderwijs ligt. Daarbij realiseer ik me natuurlijk dat het heel lastig is om  met grote, soms eigenwijze, teams te bewerkstelligen dat er in bijna alle lessen ‘goed’ onderwijs wordt gegeven. Bovendien kost het tijd, geld en overeenstemming. Maar het levert zoveel meer op voor de leerlingen.

Samen met mijn collega’s heb ik de afgelopen maanden zoveel goeds gezien op de scholen! Niet alleen een grote betrokkenheid, maar ook ongelooflijk veel creativiteit en professionaliteit.

Karin Plantinga

Karin Plantinga werkt sinds 14 jaar bij de inspectie. Ze begon als inspecteur primair onderwijs en was ook vertrouwensinspecteur. Nu werkt ze voor voortgezet onderwijs en is ze inspecteur Nederlandse scholen in het buitenland. Ze heeft dus een hele inspirerende en diverse wereldbaan!

Reactiemogelijkheid gesloten

U kunt geen reactie meer plaatsen.

Reacties

  • Dank je wel, Karin, voor dit mooie verslag. Ondanks dat je de scholen, natuurlijk, niet met name noemt, herken ik de Overlaat er wel degelijk in. Wij zijn in ieder geval zeer trots op de beoordeling GOED.

    Van: Otto Dooijes | 07-07-2017, 13:51