1. Schoolvisie op burgerschap
De schoolvisie op burgerschapsonderwijs is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van het team. Uit de peilingsonderzoeken blijkt dat de visie op burgerschapsonderwijs in zowel het basisonderwijs (bo), speciaal basisonderwijs (sbo) als speciaal onderwijs (so) over het algemeen niet vergaand geconcretiseerd is. Meer nog dan in het bo concretiseren leerkrachten in het s(b)o het burgerschapsonderwijs vaker op eigen wijze in plaats van dat er een gedeelde visie is (uitgewerkt).
Naar aanleiding van onze peilingsonderzoeken naar burgerschap bieden we reflectievragen, achtergrondinformatie en links naar hulpmiddelen aan waarmee u direct aan de slag kunt gaan. Deze pagina is ontwikkeld door Matthijs Driebergen van SLO in samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs.
Reflectievragen
- Welke visie heeft onze school op doelgericht en samenhangend burgerschapsonderwijs?
- Op welke manier geef ik de visie van de school concreet en herkenbaar vorm in mijn burgerschapsonderwijs?
Hulpmiddelen waarmee uw schoolteam aan de slag kan
Schoolvisie op burgerschap formuleren
De afgelopen jaren heeft visievorming met betrekking tot burgerschapsonderwijs veel aandacht gekregen. Er zijn verschillende publicaties en hulpmiddelen verschenen om een schoolvisie op burgerschap te formuleren:
- IJkpunten voor goed burgerschapsonderwijs, pagina 8 en 9 (Academische Werkplaats Sociale Kwaliteit)
- Handreiking burgerschap funderend onderwijs, pagina 26 en 27 (SLO)
- Informatievideo burgerschapsonderwijs: doelgericht en samenhangend werken (Stichting School & Veiligheid)
- Vakportaal burgerschap: Visie van de school (SLO)
Opstellen of herijken schoolvisie op burgerschapsonderwijs
- Gesprekstool BurgerSmaken (VO-Raad)
Met dit instrument, in spelvorm, achterhaalt u wat belangrijke burgerschapsthema’s zijn binnen de school en die een plaats zouden moeten krijgen in de visie op burgerschapsonderwijs. Wat gaat er goed en wat heeft nog aandacht nodig? Uitgangspunten zijn de voorleeffunctie en de school als oefenplaats. -
Gesprekstool Pas op de plaats (Stichting School & Veiligheid)
Met dit instrument kunt u bewustwording van de schoolomgeving en een democratische schoolcultuur op gang brengen. Dit kan van belang zijn als u een visie op burgerschapsonderwijs wilt formuleren, of om de bestaande visie te herijken.
Relatie tussen de schoolvisie op burgerschap en het onderwijs
- Burgerkaartenspel (SLO)
Met dit instrument kunt u uw visie op burgerschapsonderwijs verbinden met de praktijk in de groepen en kunt u controleren of de visie en het onderwijs voldoen aan de eisen van de nieuwe burgerschapswet, die ook de basis vormt voor het toezicht door de Inspectie van het Onderwijs. - Stappenplan Burgerschap op de basisschool (Stichting School & Veiligheid)
Hiermee kunt u stapsgewijs, van visie tot en met de evaluatie van het onderwijs, werken aan burgerschapsonderwijs op school.