Lunchtijd en onderwijstijd

Tijdens een schooldag krijgen kinderen tijd om te pauzeren en te lunchen. Dit draagt bij aan de evenwichtige verdeling van de onderwijsactiviteiten over de dag. Tussen de middag krijgen de leerlingen de gelegenheid om te lunchen. Dit valt in principe niet onder de onderwijstijd.

Veel scholen vinden het tegenwoordig wenselijk dat leerlingen tussen de middag op school blijven. Dat gebeurt veelal in het kader van een continurooster. Dit roept de vraag op of deze tijd ook als onderwijstijd meegerekend mag worden.

Lunchtijd als onderwijstijd

Het is aan de school om te bepalen of zij de leerlingen wil verplichten in de pauze op school te blijven (schooltijd) en of men de pauze mee wil laten tellen als onderwijstijd. Conform de regelgeving rond de medezeggenschap (WMS artikel 13, eerste lid, onder h van de WMS) kan dit alleen met instemming van het deel van de medezeggenschapsraad dat uit en door de ouders of de leerlingen is gekozen. Dat deel van de MR heeft instemmingsrecht als het gaat om de vaststelling van de onderwijstijd.

Geldelijke bijdrage en verplichtingen

Als de oudergeleding heeft ingestemd met de verplichte aanwezigheid (schooltijd) en/of de aanmerking van de lunchpauze als onderwijstijd dan zijn leerlingen verplicht aanwezig en kan voor deze tijd geen verplichte geldelijke bijdrage van ouders worden gevraagd (wel een vrijwillige). In alle andere gevallen is aanwezigheid tijdens de lunchpauze niet verplicht. Uiteraard heeft de school (feitelijk: het bestuur) dan nog altijd de verantwoordelijkheid voor ‘het doen regelen van tussenschoolse opvang’, maar zijn leerlingen niet verplicht in die tijd op school te blijven. Indien de leerlingen in dat geval gebruik maken van de tussenschoolse opvang zijn ouders ook gehouden aan het betalen van de daarvoor gemaakte kosten.

Lengte van de lunchtijd

In de onderwijswetgeving worden geen voorschriften gegeven voor de indeling van de onderwijstijd en de lengte van pauzetijden. Er is wel opgenomen dat ‘activiteiten evenredig over de dag verdeeld dienen te zijn’. Het is daarom aan de school/het bestuur om te bepalen of een pauze van bijvoorbeeld een half uur beschouwd wordt als een verkorte pauze (‘onderwijs-vrij’) of als (verplicht) onderdeel van een continurooster. Zoals hierboven aangeven is daarvoor wel de voorafgaande instemming nodig van het deel van de medezeggenschapsraad dat uit en door de ouders of de leerlingen is gekozen.

Daarbij gaat de inspectie er vanuit dat als gekozen wordt voor ‘pauze’ de leerlingen in redelijkheid heen en weer naar huis kunnen en de pauze dan nog wel als ‘rusttijd’ kan worden aangemerkt.

Wanneer mag lunchtijd als onderwijstijd gerekend worden?

Voor het beoordelen van de vraag of de lunchtijd gerekend kan worden hanteert de inspectie een aantal uitgangspunten.

De onderwijsactiviteiten die tijdens de lunch worden uitgevoerd dienen in overeenstemming te zijn met de wettelijke opdrachten voor het onderwijs (art. 9 van de WPO).

De onderwijsactiviteiten die tijdens de lunch worden uitgevoerd dienen in overeenstemming te zijn met de eigen opdrachten voor het onderwijs die de school zich stelt zijn uitgewerkt in een onderwijsprogramma en staan beschreven in het schoolplan van de school (artikel 12, tweede lid van de WPO).

In de schoolgids is informatie opgenomen over de wijze waarop de verplichte onderwijstijd wordt benut (artikel 13, eerste lid, onder d van de Wpo). Het door de ouders of de leerlingen gekozen deel van de MR moet van tevoren hebben ingestemd met het aanmerken van lunchtijd als onderwijstijd (artikel 13, eerste lid, onder h van de WMS) en met de vaststelling van de schoolgids (artikel 13, eerste lid, onder g van de WMS). Bovendien moeten de ouders worden geraadpleegd voorafgaand aan het nemen van een besluit over het vaststellen van de onderwijstijd (WMS, Art. 15 lid 3).