Kwaliteit hoger onderwijs overeind ondanks coronapandemie

De coronapandemie heeft ook op het hoger onderwijs een grote impact gehad. Toch bleef de onderwijskwaliteit in grote lijnen overeind, doordat hogescholen en universiteiten snel wisten om te schakelen naar online onderwijs en ze vervolgens dit systematisch verbeterden. De studievoortgang bleef voor de meeste studenten daardoor in stand. Tegelijkertijd zijn er wel serieuze zorgen: de leerervaring van studenten verschraalde en het studentenwelzijn kwam onder druk te staan. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) en de Inspectie van het Onderwijs.

Lege collegezaal
Beeld: ©Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Snelle omschakeling naar afstandsonderwijs

Toen in maart 2020 de eerste coronamaatregelen werden afgekondigd door de Nederlandse regering, moest het hoger onderwijs zijn werkzaamheden ingrijpend aanpassen. In een zeer kort tijdsbestek kwam het online onderwijs tot stand. Daarbij hielden de instellingen vast aan de bestaande diploma-eisen, de examencommissies en bijvoorbeeld de medezeggenschapsorganen bleven actief en de kwaliteitszorgcyclus bleef intact. Voor de meeste studenten lijkt er dan ook geen negatieve impact te zijn geweest op de studievoortgang.

Zorgen om studentenwelzijn

Ondanks dat studenten veelal positief zijn over de snelheid van de omschakeling van fysiek onderwijs naar online onderwijs, zijn er ook grote zorgen. Veel studenten hebben het de afgelopen periode moeilijk gehad en de somberheid is behoorlijk toegenomen. Daarnaast hadden ze het soms moeilijk om gemotiveerd te blijven en misten ze contact met docenten en medestudenten enorm. Naast deze zorgen is het goed mogelijk dat veel studenten een achterstand hebben opgelopen op persoonlijk én sociaal vlak. Verder verschraalde de leerervaring, bijvoorbeeld door een gebrek praktijkoefening en het niet doorgaan van eventuele stages. 

Toekomst hoger onderwijs

Inmiddels zijn de omstandigheden rondom de coronapandemie gestabiliseerd. Dat betekent dat het hoger onderwijs zich weer op een toekomst kan gaan richten die lijkt op de periode van voor de uitbraak van het coronavirus. Toch zullen de negatieve gevolgen voorlopig nog voelbaar zijn onder studenten, stellen de onderzoekers. Het is daarom van groot belang dat studenten de gemiste leerervaring kunnen inhalen en dat actief wordt gewerkt aan de bevordering van het studentenwelzijn. Volgens de NVAO en de inspectie ligt daarin een opdracht bij alle betrokkenen. Universiteiten en hogescholen moeten studenten de kans bieden leerervaringen in te halen of over te doen, de overheid zou moeten zorgen dat studenten daar de tijd en middelen voor krijgen, ondernemingen en organisaties moeten hun deuren openen voor studenten door het aanbieden van afstudeeropdrachten en stages.