Inclusief onderwijs betekent dat alle kinderen gelijke kansen krijgen om dichtbij huis onderwijs te volgen en samen te leren. Scholen hebben een zorgplicht: zij zijn verantwoordelijk voor het aanbieden van een passende onderwijsplek voor alle leerlingen. Dit betekent dat scholen ook verantwoordelijk zijn voor de ondersteuning van leerlingen met extra behoeften. De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van passend onderwijs. De inspectie beoordeelt of scholen hun zorgplicht nakomen en of de middelen goed worden besteed.
Internationale toezichtscan naar inclusief onderwijs
Het systeem van passend onderwijs in Nederland staat onder druk. Dit onderwijs sluit niet altijd aan op de 3 kernfuncties van het onderwijs: kwalificatie, kansengelijkheid en socialisatie. Daarom heeft de inspectie een internationale toezichtscan uitgevoerd naar de manier waarop enkele landen inclusief onderwijs ontwikkelen, vormgeven en daarop toezicht houden. Het doel van deze scan is om beleidsmakers te inspireren die werken aan inclusief onderwijs of het toezicht daarop, binnen en buiten de inspectie. De scan biedt ook aanknopingspunten voor deelnemende landen en andere Europese inspecties.
Inclusief onderwijs heeft een stevige wettelijke basis nodig
Voor Nederland liggen er duidelijke aanknopingspunten. De scan maakt zichtbaar dat inclusief onderwijs hier nog te vaak afhankelijk is van losse initiatieven, in plaats van gedragen te worden door een stevige wettelijke basis en een gedeelde visie. Het toezicht kan hierin een stimulerende rol spelen. Niet als controleur, maar als partner in ontwikkeling. Er ontstaat ruimte van binnenuit door scholen te ondersteunen in hun groeipad, het gebruik van middelen inzichtelijk te maken, en ouders en zorgpartners te betrekken.
Inclusief onderwijs is een voortdurend proces
Kortom: inclusief onderwijs is geen eindpunt, maar een voortdurend proces. Deze internationale scan laat zien dat landen elkaar kunnen inspireren en versterken. En dat ook Nederland – met de juiste keuzes – betekenisvolle stappen vooruit kan zetten.