Weblog: Denktijd
Weblogs
En daar lig ik dan…. Wakker in bed, aan het denken geslagen terwijl ik eigenlijk zou moeten slapen. Ik vraag me af hoe het kan dat ik juist nu begin met denken. Heb ik hier overdag te weinig tijd voor gehad? De vraag stellen is hem beantwoorden. Natuurlijk heb ik daar overdag te weinig tijd voor gehad. Overdag doe ik namelijk vooral, omdat ik denk dat dit van mij verwacht wordt. Ik moet immers mijn planning halen!
Leegte in de agenda
Pfff. Waarom gun ik mezelf geen denktijd? Ik ben ervan overtuigd dat velen met mij zichzelf geen denktijd gunnen. Mijn dagelijkse praktijk bestaat voornamelijk uit doen. Terwijl ik juist ontzettend veel behoefte heb aan denktijd. En wanneer ik zou moeten slapen, begin ik na te gaan hoe het komt dat ik geen denktijd voor mijzelf inplan. Nog niet zo lang geleden had ik een gesprek met een vriendin. Ze vertelde me dat zij op een training had gehoord dat je je werkagenda eigenlijk voor één derde per week leeg zou moeten houden. Deze leegte is niet enkel bedoeld voor denktijd, maar ook om acute zaken een plek in je agenda te kunnen geven. Nu biedt mijn agenda momenteel geen plek voor acute zaken, laat staan voor denktijd. Zo voelt het, maar het is natuurlijk niet helemaal waar. Acute zaken moeten en dus kun je die eventueel ‘s avonds, ’s nachts en in het weekend doen. Maar dat is natuurlijk niet het streven.
Betrapt
Ik denk aan de tijd dat ik als directeur werkzaam was en waarin ik af en toe de tijd nam om een artikel te lezen op school. Dat waren voor mij momenten waarop ik denktijd creëerde. Zowel tijdens als na het lezen. Als een collega dan het kantoor binnen stapte, voelde ik me betrapt. Voor mijn gevoel was ik ‘niets’ aan het doen. Ik vond dat ik snel mijn ogen weer op mijn scherm moest richten. Soms begon ik zelfs zomaar wat in het wilde weg te typen. Als ik er zo over nadenk, was dat eigenlijk heel verdrietig. Hoe komt het dat ik het idee had niet zinvol bezig te zijn? Sinds wanneer had ik mijzelf dit aangepraat?
Wanneer heb ik mijn kinderen gestimuleerd om na te denken?
En hoe zit dat met mijn kinderen? Gun ik hun eigenlijk denktijd? Terwijl de vraag in mijn hoofd oppopt, hoor ik mezelf al roepen: “Ik zie dat je niets doet. Ga even lezen, doe dit, doe dat. Kom op, aan de slag….” Oei! Zij hebben natuurlijk net zo goed als ik behoefte aan denktijd. Behoefte aan tijd om te verwerken, om te mijmeren, om te associëren, om even afstand te nemen en om dingen op een rijtje te zetten. Ik merk dat ik die momenten ook vaak als negatief bestempel. Dat ik ze als het ware wakker probeer te schudden als ik denk dat ze even afwezig zijn. Dat ik iets roep van “Joehoe! Ik ben hier. Heb jij je tanden al gepoetst? Heb je mijn vraag wel gehoord?” En dan heb ik het niet over bijvoorbeeld het moment dat iedereen zich klaar moet maken om naar school of werk moet gaan. Ik bedoel de momenten dat je eigenlijk niets hoeft en wellicht vindt dat je kind toch iets moet. Wanneer heb ik mijn kinderen gestimuleerd om na te denken? Op de momenten dat ik aangeef dat het tijd is om na te denken, is er een negatieve lading. Zo betrapte ik mezelf er onlangs op dat ik mijn dochter na een brutaal antwoord naar de gang verwees om daar maar eens even na te gaan denken over hoe zich te gedragen…
Als ze zelf op de bank hangen of voor zich uit staren en er even niet bij lijken te zijn, vraag ik zelden: “Ben je fijn aan het denken?” Ook als ik ze in die momenten met rust laat, vraag ik nooit vanuit het positieve of ze even fijn de tijd voor zichzelf hebben genomen. Waarom eigenlijk niet? Eigenlijk zou ik ze willen stimuleren om standaard denktijd voor zichzelf in te ruimen, zodat zij dit later in hun leven ook zullen doen.
Wat dacht ze?
Ik denk aan de schoolbezoeken die ik doe. Betrokkenheid van leerlingen, wanneer zie je dat? Sinds twee jaar voeren wij als inspecteur groepsbezoeken uit samen met een observant van school. Een verademing. Samen dingen zien, zoals betrokkenheid, en direct met elkaar kunnen bespreken. Afgelopen dinsdag was ik op een school en zat ik samen met de intern begeleider in een kleutergroep. De kinderen hadden net hun eigen broodje gemaakt en pakten een leesboekje als ze daarmee klaar waren. De intern begeleider wees mij erop dat de leerkracht de kinderen wat vrijer liet. Ze mochten namelijk ook een spelletje of een puzzel pakken. Ik zag bijna alle kinderen bezig zijn. Behalve één leerling. De intern begeleider wees me haar aan en samen zagen we een meisje dat zich aan alle drukte had onttrokken en op een bankje voor zich uit zat te staren. We constateerden het en ik vertelde haar mijn verhaal over denktijd. Ook de intern begeleider was onlangs bezig geweest met dit begrip. Allebei vonden we dat we niet konden spreken van geen betrokkenheid, omdat we gewoonweg niet wisten wat het meisje aan het denken was. Misschien was ze het broodbakken wel aan het verwerken…. Na enkele minuten voor zich uit staren, stond het meisje op, liep naar de kast met boeken, pakte een boek en ging ‘lezen’.
De intern begeleider en ik keken elkaar aan en merkten dat we allebei blij waren dat wij niet tot de conclusie waren gekomen dat zij geen betrokkenheid toonde. Ook vond ik het mooi dat de leerkracht het meisje heeft laten begaan. Wij hebben daarna nog over dit moment gesproken en vroegen ons af hoe we deze momenten positief zouden kunnen benoemen. Zodat het meisje weet dat het oké is om haar tijd te nemen. Iets om over na te denken!
Daniëlla Nicolaes
Daniëlla Nicolaes is inspecteur Primair Onderwijs en moeder van een dochter (8) en zoon (6). Wil in ieder geval drie keer per jaar een ballet van het Nederlands Danstheater hebben gezien. Lacht om The Far Side. Gaat tussen april en oktober het liefst elk weekend naar het strand met gezin of vriendinnen.