De keuzes die je maakt
Weblogs
Onlangs hoorde ik het liedje ‘De keuzes die je maakt’ van Van Dik Hout weer eens op de radio. Een stuk van de songtekst had ik anders in mijn hoofd, maar met dezelfde strekking. Het is een soort levensmotto geworden voor mij. Het gaat om het fragment:
het is oké als je soms de fout in gaat,
vergeet niet dat de keuzes die je maakt de juiste zijn,
want je hebt ze zelf gemaakt.
Geen spijt
Voor mij betekent dit dat ik geen spijt mag hebben van dingen die ik gedaan heb, wanneer het een bewuste keuze was om ze te doen. Soms maak ik afwegingen en doe ik wat ik op dat moment het beste vind. Ik vind niet dat ik later spijt mag hebben. Als blijkt dat de andere keus misschien beter uitgepakt zou hebben, dan kan ik proberen zaken te herstellen. Het doet me ook denken aan de uitspraak van voormalig minister-president Balkenende: ‘Met de kennis van nu…’. Er werd toen lacherig over gedaan en satirische programma’s hadden stof voor grappen. Maar als je het goed bekijkt, was de uitspraak zo gek nog niet. Elke keuze die je maakt, heeft invloed op alles wat er op volgt.
Effect van het oordeel
Ook in mijn werk als inspecteur denk ik goed na over wat de gevolgen zijn van de keuzes die ik maak. Ik mag scholen beoordelen. En bij elk oordeel dat ik geef, bedenk ik wat het effect van dat oordeel zal zijn. Ook ik kan niet in een glazen bol kijken en ik kan niet precies weten wat de gevolgen zullen zijn van mijn oordelen, maar ik kan het door mijn ervaring wel inschatten. Soms krijg ik directe feedback waaruit ik op kan maken of mijn inschatting juist was. In andere gevallen krijg ik op langere termijn signalen waaruit ik op kan maken dat ik de juiste keuzes gemaakt heb.
Andersom gebeurt het ook wel eens. Van nature ben ik iemand die impulsief handelt en ik heb mezelf daarom geleerd tijd te nemen om keuzes bewust te kunnen maken. Als ik merk dat mijn oordeel of mijn zinskeuze een verkeerde uitwerking heeft en niet het effect heeft wat ik voor ogen had, dan kan ik reflecteren om te bepalen of ik nog iets kan herstellen of om er iets van te leren voor een volgende keer.
Wat leer je daarvan?
In mijn rol als schooldirecteur probeerde ik dat destijds ook de leerkrachten in mijn team mee te geven. Met het liedje van Van Dik Hout in mijn achterhoofd, gaf ik na een geobserveerde les soms de collega’s ook mee dat het goed is te weten wat je leerlingen wilt leren en dat je checkt of ze dat geleerd hebben. Als dan blijkt dat ze iets niet geleerd hebben, dat je je dan afvraagt hoe dat komt én dat je jezelf dan de belangrijkste vraag stelt: wat leer ik daar zelf van?
Soms pas ik dat ook toe tijdens een inspectiebezoek. Deze werkwijze zie ik trouwens ook op scholen waar ze goed bezig zijn. Scholen waar een cultuur heerst om met én van elkaar te leren. Scholen waar ook ruimte is om te experimenteren, want het is oké als je soms de fout ingaat.
M@rk Oortwijn
Een groot deel van het leven van M@rk is onderwijs. Al sinds zijn kleutertijd bezoekt hij scholen, met diverse petten op. Thuis vult onderwijs ook een groot deel van de tijd. Zijn vrouw staat voor de klas en zijn drie kinderen volgen onderwijs op verschillende scholen. Als hobby schrijft M@rk over onderwijs, zoals in deze blog.