Leren voor de toets
Weblogs
Ik ben dol op quizjes. Het enige spel dat ik op mijn iPhone speel is een soort popquiz. Het is ook leuk om kennis die je hebt in quizvorm met anderen te delen, vind ik. Je ziet ook op sociale media zoals Facebook, dat veel mensen het fijn vinden om te laten zien hoe ze op vragenlijsten en testjes scoren. Toetsen in het onderwijs zijn eigenlijk ook een soort quizzen, zij het met een ander doel dan Twee voor Twaalf of Per Seconde Wijzer.
Ik kom op dit onderwerp doordat ik eind september met een tweetal collega’s, verschillende OCW’ers, leraren, directeuren en bestuurders in San Diego (Californië) was. We waren op studiereis naar een zeer innovatieve school: High Tech High. Die studiereis was heel inspirerend en gaf veel stof tot nadenken. Ook over mijn eigen werk als inspecteur.
Waarom toetsen we?
In San Diego ging het ook veelvuldig over de toetsen die in ons onderwijs belangrijk zijn. Op zichzelf is het natuurlijk heel mooi dat we kinderen kunnen vragen wat ze hebben geleerd door middel van toetsen. Dat we dan weten waar de leerlingen staan, wat ze kunnen en wat ze voor hun verdere ontwikkeling nodig hebben. Leraren kunnen hun onderwijs op basis van de resultaten van een goede toets verder vormgeven en aanpassen aan de behoeften van hun leerlingen. Tot zover niets aan de hand. Maar wat nu als we die toetsen ook of alleen maar voor andere doeleinden gaan gebruiken? Bijvoorbeeld om te bepalen of een leerling over kan naar de volgende klas? Of om te bepalen of een leraar het even goed doet als zijn collega? Of om de prestaties van scholen met elkaar te vergelijken? Tijdens deze studiereis leerde ik dat je daar wel voorzichtig mee moet zijn.
Campbell’s Law
Heeft u wel eens van de wet van Campbell gehoord? Ik niet. Dat wil zeggen: totdat die wet in San Diego ter sprake kwam. Wat zegt die wet? Simpelweg het volgende (toegepast op het onderwijs): hoe meer je toetsresultaten gaat gebruiken voor andere doeleinden dan waar ze in eerste instantie voor bedoeld zijn, des te meer invloed gaat dat gebruik uitoefenen op het proces dat de toetsen meten. Dat klinkt ingewikkeld, maar het komt er op neer dat als je resultaten van leerlingen (ook) gaat gebruiken om leraren of scholen te beoordelen dat die leraren en scholen zich dan anders gaan gedragen. Ze zullen er alles aan doen om die scores zo hoog mogelijk te doen uitvallen.
Teaching to the test
Dat kan er bijvoorbeeld toe leiden dat leraren hun leerlingen alleen maar leren wat er op de toetsen gevraagd wordt. Scholen op hun beurt gaan leraren onder druk zetten om toch vooral veel te oefenen met toetsen en aan examentraining te doen. Met als gevolg dat het onderwijs gevaar loopt te verschralen tot wat we wel “Teaching to the test” noemen. Het is inmiddels algemeen bekend dat wat we leren voor een toets lang niet altijd duurzame kennis oplevert. Nog afgezien van het feit dat we andere zaken als persoonlijkheidsvorming en sociale competenties gaan verwaarlozen als we te veel gericht raken op te toetsen onderwijs.
Ik vraag me na de reis naar San Diego af of we in ons land geheel aan die gevaren zijn ontkomen.
Anne Bergsma
Anne Bergsma heeft als leraar en opleidingsadviseur gewerkt aan een ROC. Voor de inspectie werkt hij als inspecteur voortgezet onderwijs. Hij is gehuwd en heeft twee kinderen, van wie de jongste op de basisschool zit en de oudste op de middelbare school.
Dit is de eerste in een korte serie blogs over de studiereis naar San Diego die drie inspecteurs maakten, samen met leraren, schooldirecteuren, schoolbestuurders en collega’s van het ministerie van OCW.
Meer weblogberichten
Reactiemogelijkheid gesloten
U kunt geen reactie meer plaatsen.
Reacties
-
Bewustwording hiervan is zeer nodig bij velen; docenten, directies, besturen en niet te vergeten de ouders/verzorgers én de kinderen zelf. Zij, niet allen, zijn marionetten van het systeem! Het past velen prima....velen weten niet beter...denken niet verder.... verdienen veel geld aan het huidige systeem... (cito, directies, bovenschoolse besturen, uitgeverijen,...)
Er zijn gelukkig mooie initiatieven gaande op scholen waarbij ruimte is voor ieders creativiteit en talentontwikkeling, voor docenten én leerlingen.
Ik wens ze veel succes en tijd voor aandacht voor de kids en elkaar!
Hopelijk kan de inspectie helpen sturen. Zij hebben immers veel invloed op hoe scholen de regie op durven te pakken! -
Als individuele docent heb ik me altijd ver proberen te houden van leren voor de toets. Toch ontkwam ik er ook niet aan zodra ik in de bovenbouw en met name in de donderdagnamiddag ging lesgeven. De examenregeling voor Moderne Vreemde Talen is zo geconstrueerd dat het centrale eindexamen, lezen, de helft van het eindcijfer uitmaakt. Dat is nogal belangrijk. Dus ga je daar vroegtijdig - lees al in de onderbouw - meer aandacht aan besteden. De valkuil is enorm: spreken, gesprekken voeren kijken minder belangrijk.
Nogmaals, daar heb ik me tegen verzet en dat doe ik nog steeds. Maar de pins opgelegde regeling maakt dat er in het eindexamenjaar onze leerlingen de toetstrucjes van Cito leren voorzien. Dat heeft Niets met leesvaardigheid te maken.
Dus: doorgeschoten? Het is staande praktijk. -
Merk op dat dit niet zozeer aan de toetsontwikkelaars ligt, maar eerder aan de politiek die niet of te weinig nadenkt over de 'systemische validiteit' van toetsen.
-
Beste Anne,
Nuttige reflectie die eindigt met een wat mij betreft rhetorische vraag. Bovendien werken de nederlandse wetgeving en het inspectiekader zeer remmend op onderwijsinnovatie. De koppeling tussen schoolexamen resultaten en centrale examens vormt daarvan een mooi voorbeeld. Het is zeer positief en bemoedigend dat de inspectie aan een dergelijk reis meedoet. Laten we hopen dat de inzichten spoedig leiden tot gewijzigde inspectie praktijken.
Vriendelijke groet,
Edvard Houtkoop -
Dat vraagt u zich terecht af. Maar u had voor deze wijsheid niet naar Amerika hoeven afreizen, dat weten we op de werkvloer namelijk allang
-
Het artikel van Anne Bergsma is mij uit het hart gegrepen.
Ook in het MBO is ‘Teaching to the test’ een fenomeen dat we steeds vaker zien.
Kwalificatiedossiers, ooit bedoeld om aan te geven wat iemand moet kunnen en kennen als (aankomend) vakman, worden gebruikt om examens op te enten. Gevoegd bij het feit dat in het MBO 100% dekking van dit kwalificatiedossier vereist is, zien we dat in veel beroepsopleidingen heel veel onderwijstijd wordt besteed aan het afnemen van toetsen en examens.
Aan de slag met representatief examineren, meer onderwijstijd en daarmee nog beter beroepsonderwijs.
Leon Römkens
Dir. dienst examinering
Koning Willem I college
-
Beste Anne. Wat heerlijk dat je tot dit inzicht bent gekomen. Het keren voor de toets voelt voor ons op de werkvloer als een blok aan het been. Het lijkt me een verademing om gewoon op mijn eigen, natuurlijke wijze les te kunnen geven. Zonder de druk vanuit de inspectie te voelen. Nu werkt het inderdaad zoals je beschrijft. Zorg ervoor dat we hoog scoren bij de examens en dat de inspecteur tevreden is over de instroom-uitstroomcijfers. Succes met het verspreiden van je boodschap.