Weblogbericht | 14-04-2017 | Mark Oortwijn

Leerplichtwet

De eerste leerplichtwet trad rond 1900 in werking. In 1969 is een nieuwe leerplichtwet ingevoerd. Dat is tevens het moment dat ik voor het eerst naar de lagere school ging. De wet uit 1969 is gewijzigd. Die wijziging is in 2012 in werking getreden, het laatste jaar dat ik als directeur op een school werkte. Nu kijk ik ernaar door de bril van de inspectie. Leerplichtambtenaren kijken of ouders zich voor hun kinderen aan de leerplichtwet houden, de inspectie kijkt of het hoofd van de school zich aan de plichten houdt die uit die wet voortvloeien.

Verschillen

Wat ik zag als inspecteur op de scholen die ik voor deze pilot bezocht, wijkt niet veel af van wat ik deed als directeur op een school. Inhoudelijk zie ik wel verschillen tussen de scholen. Ze houden allemaal wel bij of kinderen afwezig zijn en meestal is de reden van het verzuim ook wel te achterhalen. Het registreren van te laat komen gebeurt echter minder frequent en zeker weinig specifiek, terwijl dat wel gevolgen kan hebben voor een eventuele verzuimmelding. Informatie over hoe een school beleidsmatig omgaat met geoorloofd of ongeoorloofd verlof trof ik op de meeste scholen aan, maar de strekking daarvan is niet overal dezelfde.

Stimulerend

Hoewel ik op basis van enkel mijn bezoeken natuurlijk geen algehele conclusies kan trekken, merk ik wel dat ik bij dit soort onderzoeken een stimulerende functie kan hebben. Dat is geen doel van de pilot, want die richt zich vooral op de vraag of de scholen wel of niet aan de wet voldoen. Maar het is toch mooi meegenomen!

De problemen in het primair onderwijs lijken minder groot dan in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. De voorspellende waarde van het verzuim in het primair onderwijs voor het latere verzuim in het voortgezet onderwijs, maakt het onderwerp toch belangrijk. Dat spreekt de scholen aan.

Gewichtige omstandigheden

Een dilemma van mij als directeur dat ik nu weer tegenkom is het luxeverzuim. Als directeur mag je  beslissen of verlof geoorloofd is of niet. Er zijn duidelijke richtlijnen voor, beschreven in de Beleidsregel uitleg ‘specifieke aard van het beroep’ en ‘andere gewichtige omstandigheden’. De regels rondom bruiloften en dergelijke zijn niet het probleem. De verlofaanvragen rondom andere ‘gewichtige omstandigheden’ wel. Wat wordt er verstaan onder gewichtige omstandigheden? Ik zie dat directeuren daar verschillend mee omgaan. Ik weet ook nog uit mijn eigen praktijk hoe lastig het kan zijn. Je mag bijvoorbeeld geen verlof verlenen voor sportactiviteiten in het primair onderwijs. Als directeur of leraar wil je echter ook de talenten van leerlingen helpen ontplooien, bijvoorbeeld wanneer het gaat om deelname aan een Europees kampioenschap.

In de toekomst wordt dit misschien minder lastig. De Staatssecretaris heeft namelijk een voorstel gedaan om dit anders te regelen. Daarmee zou het voor basisschoolleerlingen met een bijzonder talent op gebied van sport/cultuur, in uitzonderlijke gevallen ten behoeve van de ontwikkeling van hun talent, mogelijk worden om onderwijstijd op een andere locatie in te vullen.

Reflecteren

De verdere bewustwording van regels en afspraken rondom leerplicht vind ik al een winst van deze pilot. Wellicht dragen de gegevens die we op deze manier ophalen bij aan een completer beeld, waarmee we in de toekomst in het primair onderwijs verder kunnen. Verder hoop ik dat deze blog de lezers helpt om eens te reflecteren op hoe zij omgaan met de leerplichtwet op school.

M@rk Oortwijn

Een groot deel van het leven van M@rk is onderwijs. Al sinds zijn kleutertijd bezoekt hij scholen, met diverse petten op. Thuis vult onderwijs ook een groot deel van de tijd. Zijn vrouw staat voor de klas en zijn drie kinderen volgen onderwijs op verschillende scholen. Als hobby schrijft M@rk over onderwijs, zoals in deze blog.