Gezonde spanning
Weblogs
Als ik bij een inspectiebezoek de groepen in ga, dan zie het liefst een zo normaal mogelijke situatie. Natuurlijk snap ik dat de leerkracht last heeft van een dosis gezonde spanning. De leerlingen voelen dat ook en houden daar over het algemeen rekening mee. Ook in onze manier van werken houden we er rekening mee. Een van de dingen die we speciaal daarom veranderd hebben, is dat we niet meer aan de school vragen om een rooster te maken waarin staat hoe laat we welke groep gaan bezoeken. Tegenwoordig vragen we de lesroosters op en bepalen we zelf hoe laat we waar naar toe gaan. Dat deze werkwijze nog niet bij alle scholen bekend is, merken we regelmatig. Scholen sturen toch nog best vaak een voorstel op voor het bezoeken van de groepen.
Onaangekondigde klassenbezoeken
Het voorstel dat ik aan de hand van het gebruikelijke lesrooster maak, bespreek ik ’s ochtends met de observant die meegaat met de klassenbezoeken. Soms pas ik het dan om moverende redenen nog wel aan. Helaas zie ik daarna nog steeds wel eens directeuren of ib-ers even langs de leerkrachten lopen om te vertellen of ik die morgen wel of niet in de klas kom. Ik denk dat ze hiermee hun collega’s onnodig nerveus maken.
Dagstart
Als ik ’s ochtends om 8:00 uur een school binnenkom, spreek ik meestal met het team in de lerarenkamer. Dan vertel ik hoe mijn bezoek er uit zal zien en ook wat ik met de observaties doe. Een belangrijke boodschap is dat ik een beeld van het onderwijs op de school wil krijgen en dat ik niet in de klas kom om de leerkracht te beoordelen. Ik krijg vaak bij het feedbackgesprek aan het eind van mijn onderzoek terug hoe fijn deze kennismaking aan het begin van de ochtend was en leerkrachten vertellen me dat ze zich daardoor minder gespannen voelen.
De gymles
Soms gebeurt het nog dat, ondanks herhaalde verzoeken, de directie toch met een lesbezoekvoorstel komt. Niet lang geleden gebeurde het nog dat ik via de telefoon aangegeven had dat ik de bezoekvolgorde zou bepalen. Toen ik vervolgens de volgende morgen het team sprak, gaf de directeur aan dat ze toch voor deze morgen de gymlessen had geschrapt, zodat ik alle groepen kon bezoeken. ‘Jammer,’ zei ik, ‘ik had juist het plan om een gymles te bekijken’. Voor het team was dat het moment om te ontspannen, de directeur werd juist nerveuzer. Dat was nu ook weer niet mijn bedoeling…Tegenwoordig plan ik af en toe bewust ook een observatie van een gymles. In mijn beleving kun je daar ook veel zien, zeker ook over het schoolklimaat.
Roosters omgooien
Vaak zijn ’s ochtends voor de pauze allemaal leervakken gepland, waardoor ik vaak dezelfde dingen zie. Via het Jeugdjournaal hoorde ik laatst dat leerlingen van groep 7 en 8 juist later op de dag scherper zijn. Daarbij kwam het advies om roosters in de bovenbouw van de school om te gooien. Ik ben benieuwd of ik komend schooljaar scholen zie die dat doen! Dat zou mijn observaties gevarieerder maken. Of het wat met de gezonde spanning doet, weet ik nog niet.
Ik heb het gevoel dat de RTL-vakken (rekenen, taal en lezen) vaak routinematig gedaan worden en dat leerkrachten veel van hun voorbereidingstijd besteden aan de kunstzinnige vakken en wereldoriëntatie. Als deze aanname van mij juist is, dan zou dat ook een factor kunnen zijn die de onzekerheid en daarmee de spanning rondom de klassenbezoeken verhoogt.
De lesbezoeken nemen het grootste deel van de tijd in beslag tijdens een schoolbezoek. Dat is goed, want het dagelijks onderwijs is toch waar het om gaat in de school. Uit de lesbezoeken haal ik veel informatie en de leerkrachten kunnen het mooiste onderdeel van hun vak laten zien: het lesgeven. Ik geniet daar van, zeker bij lessen die gaan zoals ze altijd gaan!
M@rk Oortwijn
Een groot deel van het leven van M@rk is onderwijs. Al sinds zijn kleutertijd bezoekt hij scholen, met diverse petten op. Thuis vult onderwijs ook een groot deel van de tijd. Zijn vrouw staat voor de klas en zijn drie kinderen volgen onderwijs op verschillende scholen. Als hobby schrijft M@rk over onderwijs, zoals in deze blog.