Handreiking ‘Ruimte in Regels’: Wat vraagt de wet nu echt van leraren?

Bij alle scholen in het primair onderwijs valt deze week de handreiking ‘Ruimte in regels’ op de deurmat. Deze brochure gaat over administratie en verantwoording: wat vraagt de onderwijswet- en regelgeving op dat gebied nu eigenlijk van leraren? De brochure wil duidelijk maken dat besturen, scholen en leraren daar meer ruimte in hebben dan vaak wordt gedacht. 

De handreiking ‘Ruimte in Regels’ is ook digitaal beschikbaar. De brochure is gemaakt in samenspraak met leraren en schoolleiders, en is een gezamenlijke uitgave van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Inspectie van het Onderwijs.

Vragen rond administratie beantwoord

De brochure beschrijft in het kort wat het doel is van administratie en verantwoording in het onderwijs, en geeft een overzicht van de belangrijkste regels. Een zekere administratie zal altijd nodig zijn, bijvoorbeeld om zicht te kunnen houden op de ontwikkeling van de leerlingen. Maar onder leraren blijken veel vragen te leven over wat wetten en regels nu daadwerkelijk voorschrijven. Zoals: moet ik voor elke les een lesvoorbereiding op papier hebben? Of: zijn groepsplannen verplicht? Daarom geeft de handreiking ook antwoord op die veel voorkomende vragen. Want een deel van de werkdruk die leraren dagelijks ervaren komt voort uit de administratie. En soms leidt een onjuist beeld over de regels rond administratie en verantwoording tot onnodige werkdruk. Als leraren weten wat die wetten en regels vragen - en wat niet - kan dat hen helpen om in hun werk goede keuzes te maken. Dat is wat de handreiking beoogt.

School bepaalt het hoe

Over het algemeen laten de regels meer professionele ruimte dan leraren soms denken. De wet schrijft weliswaar voor dat de school informatie moet bijhouden en zich moet kunnen verantwoorden. Maar hoé een school dat doet, bepalen scholen en besturen zelf, vanuit de eigen visie en ambities. Het ministerie en de inspectie willen stimuleren dat daarover binnen school regelmatig het gesprek wordt gevoerd. Daarom is bij de handreiking ook een set kaarten met mogelijke keuzes en denkbare dilemma’s gevoegd. Deze dilemmakaarten kunnen gebruikt worden om binnen de school met elkaar in gesprek te gaan. Een gesprek over welke keuzes in onderwijs en verantwoording het beste zijn voor de leerlingen én werkbaar zijn voor de leraar.